Czym są czynniki rakotwórcze? Dlaczego nasze domy to śmiertelne pułapki? SPRAWDŹ swoją wiedzę

Dziś, w świecie wysoce zurbanizowanym i uprzemysłowionym, zdrowie każdego z nas poddawane jest wymagającej próbie. Nieświadomi wszechobecnie występujących czynników rakotwórczych, wystawiamy się na śmiertelne niebezpieczeństwa. Oprócz naturalnego środowiska czy miejsc pracy, zagrożenia wystąpić mogą nawet w naszych domach.

Czynniki, które można uznać za rakotwórcze, są niezliczone. Alkohol, nadmiar tkanki tłuszczowej w naszym organizmie, środki czystości, plastikowe naczynia podgrzewane w mikrofali czy kontakt z drugim człowiekiem. Wszystko to prowadzi do potencjalnych zmian nowotworowych. Te możemy zaobserwować nawet kilkadziesiąt lat później, po pierwszym kontakcie ze szkodliwą substancją. Ważnym jest, aby czynniki rakotwórcze eliminować z życia codziennego świadomie.

Naturalne środowisko nie jest już dziś gwarantem czystego powietrza. Tam gdzie kwitną lokalne przemysł i gospodarka, wzrasta również poziom zanieczyszczeń. Normy jakości powietrza przekraczane są poprzez zanieczyszczenie ozonem, dwutlenkiem azotu czy cząstkami stałymi. Długotrwałe narażanie się na kontakt z nimi powoduje powikłania układu oddechowego, co często jest przyczyną przedwczesnej śmierci. Smog, czyli obecny w pyle zawieszonym benzo(a)piren, może prowadzić do rozwoju raka płuc. Narażenie na niego osoby dorosłej odpowiada wypaleniu nawet kilku tysięcy papierosów rocznie.

W 2012 roku Międzynarodowa Agencja Badań nad Rakiem uznała spaliny silników Diesla za rakotwórcze. Wdychanie tych substancji zwiększa ryzyko zachorowań na raka płuca czy pęcherza moczowego. U osób wolnych od nałogu tytoniowego, spaliny samochodowe przyczyniają się do 5-7 proc. przypadków zachorowań na te nowotwory. Środkiem zapobiegawczym może być rezygnacja z podróży samochodem, na rzecz komunikacji miejskiej, pociągu itd.

Uważać należy również na promieniowaniu ultrafioletowe, pochodzące ze źródeł naturalnych oraz sztucznych. Nadmierne przebywanie na słońcu wiąże się z konsekwencjami zdrowotnymi, takimi jak osłabienie układu odpornościowego, choroby oczu, czy w ostateczności raka skóry. Warto ograniczyć przebywanie na słońcu w największej aktywności słońca, tj. w godzinach 10-16. Dobrze też mieć okulary przeciwsłoneczne chroniące przed promieniami UV oraz kremy z odpowiednim filtrem.

Według aktualnych badań wiemy, że szkodliwe warunki w miejscach pracy mogą powodować ok. 25 typów nowotworów. Narażanie organizmu na takie pierwiastki jak chrom, nikiel, arsen czy azbest potęguje wystąpienie raka płuca. Chlorek winylu ma rakotwórczy wpływ względem wątroby; obcowanie z benzenem może doprowadzić do białaczki. Warto przy tym zaznaczyć, że osoby palące tytoń są szczególnie narażone na rozwinięcie się choroby nowotworowej.

Agencja ds. Badań nad Rakiem (IARC) w 2006 roku zakwalifikowała 99 substancji chemicznych i czynników fizycznych o potwierdzonym działaniu rakotwórczym. Na poziomie krajowym i europejskim wprowadzono przepisy obligujące pracodawców do zapewnienia zasad bezpieczeństwa oraz procedur, mających zminimalizować szkodliwe oddziaływanie (przepisy BHP). Za przykład można uznać tutaj wprowadzenie ustawowego zakazu stosowania wyrobów z azbestu.

 Praca jest miejscem, w którym dziennie spędzamy najwięcej czasu, stąd warto zadbać o jak najbardziej przyjazne środowisko. Promujmy zdrowy styl życia, tj. aktywność fizyczną, zdrowe odżywianie oraz rezygnację z używek.

Po dniu spędzonym w pracy udajemy się do domów. Miejsce, w którym spędzamy czas z rodziną, jemy wspólne posiłki, również narażone jest na obecność czynników rakotwórczych. Głównym problemem jest tzw. bierne palenie. To wdychanie dymu z papierosa palonego przez inną osobę. Ten zawiera kilka tysięcy związków chemicznych, z czego kilkadziesiąt rakotwórczych. Ministerstwo Zdrowia podaje, że ponad 14 milionów Polaków jest narażonych na bierne wdychanie dymu tytoniowego w swoich domach.

W 2010 roku uchwalono nowelizację Ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu oraz wyrobów tytoniowych, jednak zapisy w niej zawarte nie obowiązują w gospodarstwach domowych. Ważnym jest, aby na własną rękę wyeliminować bierne palenie domowników.

Ministerstwo zdrowia ruszyło z Narodowym Programem Zwalczania Chorób Nowotworowych na lata 2016-2024. Inicjatywa ta ma uświadomić Polakom jak ważne są zdrowy styl życia oraz branie udziału w badaniach profilaktycznych. Zdiagnozowany na czas problem uratował już niejedno życie.

Źródło: telewizjarepublika.pl