Tego dnia w Gnieźnie rozpoczął się zjazd monarchów; z wyroku sądu specjalnego ZWZ zastrzelony został kolaborant Igo Sym; AK oraz NSZ podpisały umowę o scaleniu organizacji; komuniści wykonali wyrok śmierci na mjr. Hieronimie Dekutowskim ps. „Zapora”; Rada Państwa zmieniła nazwę Katowic na Stalinogród; wykonano ostatni w Polsce wyrok śmierci przez rozstrzelanie. Urodzili się m. in. Tomasz Wawrzecki, Adolf Dygasiński, Adam Mohuczy, Ryszard Siwiec, Stefan Kisielewski, Cezary Nowodworski, Jan Rodowicz, Jerzy Wyrozumski, Przemysław Saleta. Zmarli natomiast: Kajetan Koźmian, Maria Dulębianka, Hieronim Dekutowski, Ludwik Hirszfeld, Karol Rómmel, Arkady Fiedler, Agnieszka Osiecka, Włodzimierz Smolarek, Aleksander Minkowski oraz Ludwik Stomma.
1000 - W Gnieźnie rozpoczął się zjazd monarchów, w którym uczestniczyli cesarz Otton III i Bolesław Chrobry.
1330 - Tarnów otrzymał prawa miejskie od księcia Władysława Łokietka.
1759 - Urodził się Tomasz Wawrzecki, generał; po dostaniu się do rosyjskiej niewoli Tadeusza Kościuszki Najwyższy Naczelnik Siły Zbrojnej Narodowej w czasie powstania 1794 r.; członek Rady Najwyższej Tymczasowej Księstwa Warszawskiego, minister sprawiedliwości w Królestwie Polskim.
1573 - Iwan Fedorow założył pierwszą drukarnię we Lwowie.
1837 - Na mocy ukazu Mikołaja I w Królestwie Polskim województwa zostały zastąpione guberniami.
1839 - W Niegosławicach koło Pińczowa urodził się Adolf Dygasiński, publicysta, pisarz, pedagog; uczestnik powstania styczniowego, autor książek „Wilk, psy i ludzie”, „Na warszawskim bruku”, „Pan Jędrzej Piszczalski”.
1856 - W Piotrowicach zmarł Kajetan Koźmian, prawnik, poeta, krytyk literacki, urzędnik rządowy w okresie księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego, senator-kasztelan Królestwa.
1862 – W Teatrze Skarbkowskim we Lwowie wystawiono po raz pierwszy tragedię „Balladyna” Juliusza Słowackiego.
1891 - W Witebsku urodził się Adam Mohuczy, kontradmirał, organizator i komendant Szkoły Specjalistów Morskich w Tczewie; uczestnik kampanii polskiej 1939 r.; po II wojnie światowej pierwszy dowódca Marynarki Wojennej; w 1949 r. aresztowany przez władze komunistyczne i bezpodstawnie oskarżony o sabotaż; skazany na 13 lat pozbawienia wolności; zmarł w więzieniu w Sztumie w 1953 r.
1901 - W Ocestowie w Dalmacji urodziła się Rita Gorgonowa, bohaterka jednego z najgłośniejszych procesów II RP, oskarżona i skazana na 8 lat więzienia za zamordowanie Elżbiety Zarembianki.
1908 - W Rzymie urodziła się Anna Magnani, aktorka.
1909 - W Dębicy urodził się Ryszard Siwiec, filozof, żołnierz AK; w 1968 r. w proteście przeciw agresji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację dokonał aktu samospalenia w czasie Centralnych Dożynek na Stadionie Dziesięciolecia.
1911 - W Warszawie urodził się Stefan Kisielewski, pisarz, kompozytor, krytyk muzyczny, felietonista m.in. „Tygodnika Powszechnego”; w latach 1957-65 poseł na Sejm PRL, członek katolickiego koła „Znak”; w 1964 roku podpisał „List 34”, którego sygnatariusze protestowali przeciwko zaostrzeniu cenzury i domagali się zmian polskiej polityki kulturalnej; autor określenia „dyktatura ciemniaków” w odniesieniu do komunistycznej cenzury co zamknęło mu możliwość publikowania w mediach; współzałożyciel Ruchu Polityki Realnej (od 1989 r. Unia Polityki Realnej).
1916 - W Tomsku urodził się Cezary Nowodworski, żołnierz kampanii wrześniowej, cichociemny, w czasie powstania warszawskiego dowódca batalionu Czata 49.
1919 - Pod Torczynem w walkach z Ukraińcami zginął płk Leopold Lis-Kula, od 1912 r. był związany z organizacjami strzeleckimi; żołnierz Legionów Polskich i Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
1919 - We Lwowie zmarła Maria Dulębianka, działaczka społeczna, pisarka, malarka.
1923 - W Warszawie urodził się Jan Rodowicz „Anoda”, żołnierz Szarych Szeregów, oficer AK, bohater akcji pod Arsenałem, w czasie Powstania Warszawskiego walczył w batalionie „Zośka”; zginął w niejasnych okolicznościach w 1949 r. podczas brutalnego śledztwa w budynku Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie.
1929 – W teatrzyku „Morskie Oko” w Warszawie śpiewaczka kabaretowa Stanisława Nowicka wykonała po raz pierwszy piosenkę „Tango milonga” z muzyką Jerzego Petersburskiego i tekstem Andrzeja Własta.
1930 - W Trembowli urodził się Jerzy Wyrozumski, historyk, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, znawca średniowiecza i dziejów Krakowa.
1934 - W Warszawie podpisano protokół o normalizacji stosunków gospodarczych między Polską i Niemcami.
1941 - W Warszawie z wyroku wojskowego sądu specjalnego ZWZ zastrzelony został za kolaborację Igo Sym, aktor, współpracujący z niemieckim wywiadem i policją.
1943 - Około 130 osób zginęło w czasie pacyfikacji wsi Kaszyce na Podkarpaciu dokonanej przez oddziały niemiecko-ukraińskie.
1944 - W Warszawie przy ul. Grójeckiej 77 Niemcy odkryli bunkier „Krysia”, w którym ukrywało się 38 obywateli polskich żydowskiego pochodzenia, wśród nich Emanuel Ringelblum, działacz Oneg Szabat, kronikarz warszawskiego getta. Wszystkich aresztowanych oraz ich opiekunów rozstrzelano kilka dni później w ruinach getta.
1944 - Komenda Główna AK i Dowództwo Główne NSZ podpisały umowę o scaleniu obu organizacji.
1944 - W Skierniewicach urodziła się Ewa Milde, aktorka teatralna i filmowa, znana m.in. z filmów „Gościnny występ”, „Tylko Beatrycze”, „Miś”.
1945 - W Lublinie urodził się Tomasz Lengren, aktor i reżyser, znany m.in. z filmów „Trzeba zabić tę miłość”, „Klincz”, „Tanie pieniądze”.
1945 - Armia Czerwona zajęła Gniew i Goleniów.
1945 - W Milanówku NKWD aresztowało gen. Augusta Emila Fieldorfa „Nila” - organizatora i szefa Kedywu Komendy Głównej Armii Krajowej; przebywał tam pod przybranym nazwiskiem Walentego Gdanickiego; nierozpoznany, został zesłany do obozu pracy na Uralu.
1949 - W więzieniu na warszawskim Mokotowie władze komunistyczne wykonały wyrok śmierci na mjr. Hieronimie Dekutowskim ps. „Zapora” - żołnierzu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Cichociemnym, dowódcy oddziałów partyzanckich AK i WiN.
1950 - Sejm przyjął ustawę „o planowym zatrudnianiu absolwentów średnich szkół zawodowych oraz szkół wyższych”, wprowadzającą nakaz pracy.
1953 - Rada Państwa uchwaliła nadanie Pałacowi Kultury i Nauki w Warszawie imienia Józefa Stalina, budowę jego pomnika na Placu Defilad oraz zmianę nazwy Katowice na Stalinogród. Dekret Rady Państwa z 7 marca 1953 r.: „Dla uczczenia pamięci Wielkiego Wodza i Nauczyciela mas pracujących i Jego wiekopomnych zasług dla Polski, Rada Państwa i Rada Ministrów Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalają, co następuje: miasto Katowice przemianować na miasto Stalinogród a województwo katowickie na województwo stalinogrodzkie”. Licealistki: Natalia Piekarska, Barbara Galas i Zofia Klimonda sprzeciwiły się tej zmianie. Na własną rękę przygotowały i kolportowały ulotki z hasłami antykomunistycznymi. Po kilkutygodniowym śledztwie wszystkie trzy zostały zatrzymane i brutalnie potraktowane przez milicję. Zarzucono im „sporządzenie i kolportaż ulotek o treści nawołującej do zbrodni i zawierających fałszywe wiadomości, mogące wyrządzić istotną szkodę interesom Państwa Polskiego”. Galas skazano na 4 lata pozbawienia wolności, a jej koleżanki umieszczono w zakładzie poprawczym.
1954 - We Wrocławiu zmarł Ludwik Hirszfeld - lekarz, mikrobiolog i immunolog, twórca polskiej szkoły immunologicznej oraz nowej dziedziny nauki - seroantropologii; odkrył prawa dziedziczenia grupy krwi i wprowadził ich oznaczenia jako 0, A, B i AB przyjęte na całym świecie w 1928 r.; oznaczył czynnik Rh.
1955 - W Siedlcach urodziła się Jolanta Żółkowska, aktorka, znana m.in. z roli Basi w serialu „Dom” Jana Łomnickiego.
1964 - Rolą Anny w „Warszawiance” Stanisława Wyspiańskiego wystawianej w Praskim Teatrze Ludowym zadebiutowała na deskach teatralnych Ewa Wiśniewska.
1967 - Zmarł Karol Rómmel, ppłk kawalerii WP; jeździec-olimpijczyk; więzień niemieckich obozów koncentracyjnych Dachau i Mauthausen; trzykrotny olimpijczyk, brązowy medalista igrzysk olimpijskich w Amsterdamie (1928), konsultant filmowy, występował m.in. w filmach „Lotna”, „Krzyżacy”, „Tarpany”.
1968 - We Wrocławiu urodził się Przemysław Saleta - mistrz Europy i świata w kick-boxingu, a także champion Europy i interkontynentalny w boksie; zawodową karierę na bokserskim ringu zakończył w 2013 r.
1972 - Premiera filmu Janusza Zaorskiego „Uciec jak najbliżej”.
1979 - W Forcie Rembertowskim w Warszawie wykonano ostatni w Polsce wyrok śmierci przez rozstrzelanie na żołnierzu skazanym za morderstwo na tle seksualnym.
1982 - Reprezentacja Polski zajęła 3. miejsce na zakończonych w RFN X Mistrzostwach Świata w Piłce Ręcznej Mężczyzn.
1985 - W Puszczykowie pod Poznaniem zmarł Arkady Fiedler, podróżnik, pisarz; uczestnik Powstania Wielkopolskiego, żołnierz POW, w czasie II wojny światowej w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie; autor ponad 30 książek m.in. „Dywizjonu 303”, „Ryby śpiewają w Ukajali” i „Kanady pachnącej żywicą”.
1987 - W Warszawie zmarł Eugeniusz Eibisch, malarz.
1993 - Rozpoczęła nadawanie pierwsza polska komercyjna stacja telewizyjna Polonia 1.
1995 - Józef Oleksy został premierem RP.
1997 - W Warszawie zmarła Agnieszka Osiecka, poetka, dziennikarka, autorka tekstów ponad 2 tys. piosenek, wiele z nich, m.in. „Okularnicy” czy „Małgośka”, przeszło do klasyki polskiej piosenki.
2009 – W Stoczni Szczecińskiej Nowa zwodowano ostatni statek – kontenerowiec Fesco Vladimir dla armatora rosyjskiego.
2012 - W Aleksandrowie Łódzkim zmarł Włodzimierz Smolarek, piłkarz, wielokrotny reprezentant Polski; wspólnie z drużyną narodową wywalczył trzecie miejsce na Mistrzostwach Świata w Hiszpanii w 1982 r.; z zespołem Widzewa dwa razy zdobywał tytuł mistrza Polski (1981, 1982).
2014 - W Sopocie rozpoczęły się 15. Halowe Mistrzostwa Świata w Lekkoatletyce, podczas których Polacy zdobyli 3 medale (1 złoty – Kamila Lićwinko, skok wzwyż oraz 2 srebrne – Angelika Cichocka, bieg na 800 m i Adam Kszczot, w biegu na 800 m).
2014 - Premiera filmu „Kamienie na szaniec” w reżyserii Roberta Glińskiego.
2016 - W Warszawie zmarł Aleksander Minkowski - dziennikarz, pisarz, scenarzysta, autor scenariuszy popularnych seriali „Gruby”, „Dyrektorzy”, „Szaleństwo Majki Skowron”.
2020 – W Saint Cloud zmarł Ludwik Stomma, antropolog kultury, publicysta, etnolog. Wykładał m.in. na Uniwersytecie Jagiellońskim, Uniwersytecie Warszawskim, paryskiej Sorbonie, Katolickim Uniwersytecie Lubelskim oraz na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.
Źródło: PAP
1714418802.jpg)
