Tego dnia pod wodzą Piotra Wysockiego rozpoczęło się Powstanie Listopadowe, po raz pierwszy wykonano pieśń Boże, coś Polskę, Józef Piłsudski objął urząd głowy państwa, władze komunistyczne po raz drugi nie zgodziły się na przyjazd papieża Pawła VI do Polski, odbyło się w PRL referendum na temat tempa i zakresu reform gospodarczych, zlikwidowano zakaz sprzedaży alkoholu przed godz. 13:00. Urodzili się m.in. Franciszek Brodniewicz, Stanisław Hryniewiecki, Elżbieta Barszczewska, Zdzisław Stroiński, Andrzej Kijowski, Zbigniew Bujak. Zmarli natomiast: Arka Bożek, Andrzej Micewski, Józef Garliński, Irena Anders i Jacek Woźniakowski.
1441 - Na wezwanie wielkiego mistrza Zakonu do Fromborka przybyli gromadnie chłopi by zawrzeć umowę z kapitułą. Nie przyjęli warunków zaproponowanych przez kapitułę, a na groźby WM Zakonu odpowiedzieli szyderstwami, a w ich imieniu Benedykt Gaj (lub Gal) z Braniewa powiedział, że na gwałt chłopi odpowiedzą gwałtem. Ostatecznie bunt stłumiono podstępem bpa Franciszka Kuhschmalza, który zaprosił 46 przywódców chłopów do Lidzbarka Warmińskiego, a potem polecił wtrącić do lochów. Chłopi czynili przygotowania do walki, ale nie otrzymali poparcia Związku Pruskiego.
1766 - W Warszawie zakończył obrady sejm, w czasie którego odrzucono popierany przez Katarzynę II wniosek dysydentów domagających się pełnej tolerancji religijnej i równouprawnienia; nie przyjęto również wniosku Stanisława Augusta dot. ograniczenia liberum veto.
1830 - W nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. młodzi słuchacze Szkoły Podchorążych Piechoty w Warszawie pod wodzą porucznika Piotra Wysockiego wraz z cywilnymi spiskowcami rozpoczęli powstanie listopadowe - zryw niepodległościowy skierowany przeciwko rosyjskiemu zaborcy; na ulicach Warszawy w Noc Listopadową zginęło z rąk powstańców sześciu polskich generałów: Maurycy Hauke, Stanisław Trębicki, Stanisław Potocki, Ignacy Blumer, Tomasz Siemiątkowski i Józef Nowicki oraz kilku innych polskich oficerów.
1831 - W Carskim Siole zmarła Joanna Grudzińska, księżna łowicka, żona wielkiego księcia Konstantego Pawłowicza.
1860 - W Warszawie w 30. rocznicę wybuchu powstania listopadowego odbyły się liczne manifestacje patriotyczne. Tego też dnia w dawnym kościele oo. karmelitów na Lesznie w Warszawie po raz pierwszy wykonano pieśń Boże, coś Polskę, w wersji poprawionej przez Antoniego Goreckiego.
1866 - W Lublinie urodził się Józef Pankiewicz, malarz, grafik, profesor krakowskiej ASP; jeden z pionierów impresjonizmu i symbolizmu w polskiej sztuce.
1892 - W Kwilczu koło Poznania urodził się Franciszek Brodniewicz, aktor, gwiazdor polskiego kina międzywojennego; wystąpił m.in. w filmach „Śluby ułańskie”, „Pan Twardowski”, „Ułan Księcia Józefa”, „Trędowata”, „Wrzos”, „Doktor Murek”, „Ordynat Michorowski”.
1896 - W Samarze urodził się Stanisław Hryniewiecki, komandor porucznik polskiej Marynarki Wojennej; w kampanii 1939 r. dowódca stawiacza min ORP „Gryf”; po przedostaniu się do Wielkiej Brytanii dowodził niszczycielami ORP „Grom” - zatopionym w rejonie Narwiku w maju 1940 r., ORP „Błyskawica” (1940) i ORP „Piorun” (1942), a następnie niszczycielem ORP „Orkan”, który 8 października 1943 r. zatonął na północnym Atlantyku trafiony niemiecką torpedą - zginęło co najmniej 178 członków załogi, wśród nich dowódca kmdr por. Stanisław Hryniewiecki.
1910 - Lewicowi studenci Uniwersytetu Jagiellońskiego nie dopuścili do wykładu ks. Kazimierza Zimmermanna, w odpowiedzi na co relegowano 3 z nich, 16 ukarano naganą, a 36 upomnieniem, co doprowadziło do wybuchu strajku studentów, po którym uczelnia została czasowo zamknięta.
1913 - W Warszawie urodziła się Elżbieta Barszczewska, aktorka, w okresie międzywojennym wystąpiła m.in. w filmach „Trędowata”, „Znachor”, „Profesor Wilczur”, „Dziewczęta z Nowolipek” i „Granica”.
1918 - Józef Piłsudski objął urząd głowy państwa jako Tymczasowy Naczelnik Państwa. Urząd ten piastował do 20 lutego 1919 roku, kiedy to Sejm Ustawodawczy zatwierdził go jako Naczelnika Państwa.
1918 - W Warszawie przy Nowym Świecie otwarto kawiarnię artystyczną „Pod Picadorem”; jej założycielami byli poeci należący później do grupy literackiej Skamander: Jan Lechoń, Antoni Słonimski, Julian Tuwim, Jarosław Iwaszkiewicz, Kazimierz Wierzyński.
1920 - W Bytomiu została uruchomiona Elektrociepłownia Szombierki.
1921 - W Warszawie urodził się Zdzisław Stroiński, poeta, w czasie wojny związany z konspiracyjnym pismem "Sztuka i Naród", żołnierz Armii Krajowej; poległ w powstaniu warszawskim.
1928 - W Krakowie urodził się Andrzej Kijowski, prozaik, eseista, krytyk literacki, scenarzysta filmowy.
1929 - Odbyła się inauguracja pierwszego roku akademickiego na Akademii Wychowania Fizycznego Józefa Piłsudskiego w Warszawie.
1936 - Zwodowano ORP "Gryf" - stawiacz min, największy polski okręt wojenny we wrześniu 1939 roku.
1939 - Dekret Prezydium Rady Najwyższej ZSRS o nadaniu sowieckiego obywatelstwa polskim obywatelom, którzy w dniach 1 i 2 listopada 1939 r. znajdowali się na wschodnich terenach Rzeczypospolitej Polskiej wcielonych do Związku Sowieckiego.
1944 - Tomasz Arciszewski objął stanowisko premiera RP na uchodźstwie.
1946 - W Londynie w rocznicę wybuchu powstania listopadowego utworzono Polskie Towarzystwo Historyczne w Wielkiej Brytanii.
1954 - W Łopusznie urodził się Zbigniew Bujak, działacz NSZZ "Solidarność", przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego Mazowsze, od 1981 r. przewodniczący Zarządu Regionu Mazowsze; członek prezydiów Krajowej Komisji Porozumiewawczej i Komisji Krajowej; po wprowadzeniu stanu wojennego w podziemnej TKK; aresztowany przez SB w 1986 r.; zwolniony na mocy amnestii; od 1986 r. w Tymczasowej Radzie NSZZ "S" przy Lechu Wałęsie; członek Klubu Obywatelskiego (1988-1990); uczestnik Okrągłego Stołu; współzałożyciel (1992) i wiceprzewodniczący Unii Pracy; poseł na Sejm (1991-1997); prezes Głównego Urzędu Ceł (1999-2001).
1954 - Zmarł Arka Bożek, polski działacz na Opolszczyźnie, uczestnik powstań śląskich; w czasie II wojny światowej członek Rady Narodowej RP; wicewojewoda śląsko-dąbrowski (1945-1950); działacz PSL, a następnie ZSL; poseł do KRN i Sejmu Ustawodawczego (1947-1952).
1956 - W Warszawie rozpoczął obrady Walny Zjazd Delegatów Związku Literatów Polskich, który wybrał na prezesa Antoniego Słonimskiego.
1957 - W warszawskim Teatrze Dramatycznym odbyła się prapremiera sztuki Witolda Gombrowicza "Iwona księżniczka Burgunda" w reżyserii Haliny Mikołajskiej.
1962 - W Filharmonii Narodowej odbyło się prawykonanie "Stabat Mater" Krzysztofa Pendereckiego.
1966 - Władze komunistyczne po raz drugi nie wyraziły zgody na przyjazd papieża Pawła VI do Polski; pierwsza odmowa miała miejsce w marcu 1966 r.
1970 - Dokonano oblotu szybowca SZD-35 Bekas.
1972 - Sejm PRL uchwalił reformę władz terenowych. Zlikwidowano 4 tys. gromad i osiedli, wprowadzając w ich miejsce gminy, które istniały do 1954 roku. Na czele każdej z 2 tys. gmin miał stanąć naczelnik, podlegający wyższym organom administracji państwowej.
1975 - Uruchomiono Rafinerię Nafty Gdańsk.
1976 - Premiera filmu "Trędowata" w reż. Jerzego Hoffmana.
1982 - Premiera filmu Amnestia w reżyserii Stanisława Jędryki.
1987 - Władze PRL przeprowadziły referendum na temat tempa i zakresu reform gospodarczych i politycznych. Propozycje rządowe nie uzyskały akceptacji społeczeństwa.
1989 - Rozwiązano Zjednoczone Stronnictwo Ludowe.
1990 - Zlikwidowano restrykcje w sprzedaży napojów alkoholowych, wódkę znów można było kupować przed godz. 13.00.
1990 - Dokonano oblotu szybowca SZD-56 Diana.
1996 – Cmentarz kapituły warmińskiej we Fromborku (położony przy ul. Sanatoryjnej) został wpisany do rejestru zabytków.
2000 - Został udostępniony bankom system informacji Biura Informacji Kredytowej.
2004 - Zmarł Andrzej Micewski, historyk, działacz katolicki, publicysta; autor m.in. biografii prymasa Stefana Wyszyńskiego; w latach 80. doradca społeczny prymasa Józefa Glempa; w 2006 r. "Rzeczpospolita" opublikowała tekst informujący, że Micewski od połowy lat 70. współpracował z SB.
2005 - W Londynie zmarł Józef Garliński, oficer Komendy Głównej AK, więzień KL Auschwitz, długoletni prezes Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie, historyk, działacz emigracyjny.
2006 - W Łodzi zmarł Leon Niemczyk, jeden z najwybitniejszych polskich aktorów; do historii kina przeszły jego kreacje w "Nożu w wodzie" Romana Polańskiego czy "Pociągu" Jerzego Kawalerowicza.
2010 - W Londynie zmarła Irena Anders, aktorka, artystka rewiowa, pieśniarka, działaczka polonijna; wdowa po gen. Władysławie Andersie.
2012 - W Warszawie zmarł Jacek Woźniakowski, historyk sztuki, pisarz, publicysta, współzałożyciel Wydawnictwa Znak.
Źródło: PAP
1714418802.jpg)
