Tego dnia za zasługi w bitwie pod Racławicami Tadeusz Kościuszko mianował Bartosza Głowackiego chorążym; za szpiegostwo na 25 lat więzienia i przepadek mienia skazany został Jerzy Pawłowski; odbyły się uroczystości pogrzebowe papieża Jana Pawła II. Urodzili się m. in. Karol Libelt, Jan Styka, Józef Weyssenhoff, Stanisław Taczak, Zygmunt Drzewiecki, Jan Żabiński, Jerzy Passendorfer, Józef Nowak, Kazimierz Szołoch, Waldemar Fydrych. Zmarli natomiast: Helena Modrzejewska, Lucjan Rydel, Władysłąw Skoczylas, Mariusz Zaruski, Roman Zimand, Ludwik Hass, Piotr Morawski, Janusz Zawodny oraz Andrzej Adamiak.
1525 - W Krakowie król Zygmunt I Stary i Albrecht Hohenzollern podpisali traktat, na mocy którego książę Albrecht, uznając się lennikiem króla polskiego, został dziedzicznym władcą w Prusach; traktat poświadczał uznanie przez Polskę sekularyzacji zakonu krzyżackiego na terenie Prus i powstałego na tym obszarze państwa protestanckiego.
1794 - Za zasługi w bitwie pod Racławicami naczelnik insurekcji Tadeusz Kościuszko mianował Bartosza Głowackiego chorążym regimentu grenadierów krakowskich.
1807 - W Poznaniu-Chwaliszewie urodził się Karol Libelt, działacz społeczny i polityczny, uczestnik Powstania Listopadowego, i Wiosny Ludów, przywódca Koła Polskiego w parlamencie pruskim, współzałożyciel Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.
1858 - We Lwowie urodził się Jan Styka, malarz, uczeń Jana Matejki; autor obrazów o tematyce batalistycznej i patriotycznej, m.in. - wspólnie z Wojciechem Kossakiem - „Panoramy Racławickiej”, przedstawiającej polsko-rosyjską bitwę pod Racławicami w czasie insurekcji kościuszkowskiej, „Panoramy siedmiogrodzkiej” oraz religijnej panoramy „Golgota”.
1860 - W majątku Kolano na Podlasiu urodził się Józef Weyssenhoff, pisarz, poeta, krytyk literacki, wydawca; autor powieści „Soból i panna”.
1861 - Patriotyczna manifestacja na placu Zamkowym w Warszawie została krwawo rozpędzona przez rosyjskie wojsko, które strzelało do bezbronnych ludzi; zginęło co najmniej 200 osób, 500 zostało rannych. Dzień wcześniej rosyjski oficer Jan Peucker popełnił samobójstwo, nie chcąc strzelać do uczestników patriotycznego pochodu.
1874 - W Mieszkowie koło Jarocina urodził się Stanisław Taczak, pierwszy dowódca Powstania Wielkopolskiego, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, generał WP; podczas II wojny światowej więziony w niemieckich obozach jenieckich.
1888 - W Lwowie urodził się Julian Zborowski, etnograf, językoznawca, wieloletni dyrektor Muzeum Tatrzańskiego w Zakopanem, członek Polskiej Akademii Umiejętności.
1890 - W Warszawie urodził się Zygmunt Drzewiecki, pianista, pedagog, jeden z twórców Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina, czterokrotny przewodniczący jury, profesor PWSM w Warszawie.
1891 - W Łodzi urodził się Witold Wandurski, poeta, pisarz, dramaturg, działacz komunistyczny, rozstrzelany w ZSRS w 1934 roku.
1897 - W Warszawie urodził się Jan Żabiński, zoolog, fizjolog, organizator i dyrektor Ogrodu Zoologicznego w Warszawie; żołnierz AK, uczestnik Powstania Warszawskiego; wraz z żoną Antoniną, na terenie ogrodu zoologicznego ukrywał Żydów z warszawskiego getta; uhonorowany medalem „Sprawiedliwy Wśród Narodów Świata”.
1908 - W Przemyślu urodził się Tadeusz Kondrat, aktor filmowy i teatralny, znany m.in. z ról w filmach „Celuloza”, „Kwiecień”, „Gdzie jest trzeci król?”, „Sanatorium pod Klepsydrą” oraz roli Belzebuba w telewizyjnej adaptacji „Igraszek z diabłem” Jana Drdy.
1909 - W Newport Beach na Bay Island w stanie Kalifornia zmarła Helena Modrzejewska, jedna z najwybitniejszych polskich aktorek; za jej najwybitniejsze kreacje uznaje się m.in. szekspirowskie role Ofelii, Julii i Lady Makbet.
1916 - Do Warszawy zostały przyłączone dzielnice: Mokotów, Ochota, Praga Południe, Targówek, Wola i Żoliborz.
1918 - W Krakowie zmarł Lucjan Rydel, poeta, dramatopisarz, tłumacz, czołowy przedstawiciel literackiego nurtu Młodej Polski, autor jasełek „Betlejem polskie”, baśni „Zaczarowane koło” i trylogii scenicznej „Zygmunt August”.
1919 - Uchwałą Rady Ministrów powołano Akademię Górniczą w Krakowie.
1922 – Otwarto Stadion Miejski w Krakowie. Uroczystego otwarcia dokonał pierwszy prezes PZPN Edward Cetnarowski.
1923 - W Wilnie urodził się Jerzy Passendorfer, reżyser, scenarzysta; twórca filmów: „Zamach”, „Ostatnie dni”, „Kierunek Berlin”, „Barwy walki” oraz serialu „Janosik”.
1925 - W Kończycach pod Krakowem urodził się Józef Nowak, aktor, wykonawca piosenek, wystąpił m.in. w filmach „Celuloza”, „Drugi brzeg”, „Westerplatte”, „Hasło Korn”, „Hydrozagadka”, „Wiosna panie sierżancie”, a także w serialu „Dom”.
1927 - W Sosnowcu urodził się Jerzy Przeździecki, prozaik, dramatopisarz, scenarzysta filmowy.
1932 - W Raciborowicach koło Hrubieszowa urodził się Kazimierz Szołoch, jeden z przywódców strajku w Stoczni Gdańskiej w grudniu 1970 r., uczestnik ROPCiO, członek WZZ Wybrzeża, współpracownik Komitetu Samoobrony Społecznej KOR i KPN; uczestnik strajku w Stoczni Gdańskiej w sierpniu 1980 r., działacz NSZZ „Solidarność”.
1933 - W Warszawie urodziła się Teresa Iżewska, aktorka, niezapomniana „Stokrotka” z filmu Andrzeja Wajdy „Kanał”, pamiętana także z ról w filmach „Baza ludzi umarłych”, „Nafta”.
1934 - W Warszawie zmarł Władysław Skoczylas, grafik, drzeworytnik, malarz, rzeźbiarz, autor m.in. „Pochodu zbójników”, „Teki zbójnickiej” i „Teki podhalańskiej”.
1940 - ORP „Orzeł” zatopił niemiecki statek „Rio de Janeiro”, przewożący niemiecki desant do Norwegii.
1941 - W sowieckim więzieniu w Chersoniu na Ukrainie zmarł Mariusz Zaruski, generał WP, twórca Tatrzańskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, pionier polskiego żeglarstwa; w latach 1914-1917 żołnierz 1 Pułku Ułanów Legionów, następnie adiutant Józefa Piłsudskiego i prezydenta Stanisława Wojciechowskiego; po wybuchu II wojny światowej aresztowany we Lwowie przez NKWD.
1941 - Władysław Bartoszewski został zwolniony z KL Auschwitz.
1943 - Zbrodnia wołyńska: W kolonii Brzezina w powiecie Sarny ukraińscy nacjonaliści zamordowali około 130 Polaków - oddziałami UPA dowodził Iwan Łytwyńczuk „Dubowyj”.
1945 – W Gdyni odbyły się zaślubiny Polski z morzem żołnierzy 1. Brygady Pancernej im. Bohaterów Westerplatte.
1950 - W Malborku urodził się Grzegorz Lato, piłkarz, trzykrotny uczestnik finałów Mistrzostw Świata; w 1974 r. król strzelców mundialu w RFN, na którym Polska zajęła trzecie miejsce; srebrny medalista mistrzostw świata w 1982 roku, złoty i srebrny medalista olimpijski; w latach 2008-2012 prezes Polskiego Związku Piłki Nożnej.
1950 - W Londynie zmarł Wacław Niżyński, wybitny rosyjski tancerz i choreograf polskiego pochodzenia.
1953 - W Toruniu urodził się Waldemar Fydrych „Major”, organizator masowych happeningów, działacz „Ruchu na Rzecz Nowej Kultury”, współtwórca Pomarańczowej Alternatywy.
1953 - W Warszawie urodziła się Sławomira Łozińska, aktorka, znana m.in. z ról Bronki w serialu „Daleko od szosy”, Justyny w „Granicy” oraz serialu „W labiryncie”.
1958 - Premiera filmu „Król Maciuś I” w reżyserii Wandy Jakubowskiej.
1963 - Rozpoczął funkcjonowanie Zakład Karny Jastrzębie-Zdrój.
1965 - Podpisanie Polsko-Radzieckiego Układu o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej, przedłużającego porozumienie zawarte w 1945 r. na następne 20 lat.
1975 - Premiera filmu Stanisława Lenartowicza „To ja zabiłem”.
1976 - Za szpiegostwo „na rzecz jednego z państw NATO” na 25 lat więzienia i przepadek mienia skazany został Jerzy Pawłowski, wybitny szermierz, reprezentant Polski, wielokrotny medalista igrzysk olimpijskich i mistrzostw świata.
1976 - W rozegranym w Katowicach inauguracyjnym meczu Mistrzostw Świata Grupy A polscy hokeiści pokonali ZSRR 6:4.
1979 - Edward Raczyński objął urząd Prezydenta RP na uchodźstwie.
1986 - Kazimierz Sabbat zastąpił Edwarda Raczyńskiego na stanowisku prezydenta RP na uchodźstwie.
1989 – Weszła w życie tzw. nowela kwietniowa Konstytucji PRL, zakładająca przywrócenie Senatu i urzędu prezydenta.
1989 - Zgodnie z wolą Krajowej Komisji Wykonawczej NSZZ Solidarność kierownictwo kampanii wyborczej do parlamentu objął Komitet Obywatelski Solidarność.
1991 - Premiera filmu „Seszele” w reżyserii Bogusława Lindy.
1991 - Weszła w życie umowa o ruchu bezwizowym między Polską a Niemcami, Francją, Włochami i krajami Beneluksu.
1992 - W Warszawie zmarł Roman Zimand, historyk literatury, krytyk literacki.
1994 - Minister spraw zagranicznych RP Andrzej Olechowski złożył w Atenach formalny wniosek o przyjęcie Polski do Unii Europejskiej.
2005 - W Watykanie odbyły się uroczystości pogrzebowe papieża Jana Pawła II.
2005 - Otwarto stację warszawskiego metra Plac Wilsona.
2008 - W Warszawie zmarł Ludwik Hass, historyk, działacz polityczny związany z ruchem trockistowskim, autor wielu prac z historii ruchu robotniczego i masonerii.
2009 - Podczas wspinaczki na himalajski ośmiotysięcznik Manaslu zginął polski himalaista Piotr Morawski.
2012 – W Brush Prairie w USA zmarł Janusz Zawodny, ps. Miś, żołnierz Armii Krajowej, historyk, politolog, jeden z najwybitniejszych znawców problematyki katyńskiej, konsultant Rady Bezpieczeństwa Narodowego za prezydentury Jimmy'ego Cartera i Ronalda Reagana.
2020 – W Łodzi zmarł Andrzej Adamiak, gitarzysta, wokalista, kompozytor i autor tekstów, lider popularnego zespołu Rezerwat.
Źródło: PAP
1714399302.jpg)
