Tego dnia na rynku w Krakowie książę Albrecht Hohenzollern złożył uroczysty hołd lenny polskiemu królowi; władze carskie aresztowały Romualda Traugutta; do Katynia wyjechała, zaproszona Niemców, polska delegacja; gen. Stanisław Skalski został na własną prośbę przeniesiony do rezerwy; w katastrofie pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym prezydent RP Lech Kaczyński; odsłonięto Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku. Urodzili się m. in. Konstanty Borzęcki, Władysław Leopold Jaworski, Jan Dąbski, Ewa Szelburg-Zarembina, Maciej Słomczyński, Jerzy Lipman, Jerzy Matuszkiewicz, Ewa Dałkowska, Halina Frąckowiak, Artur Żmijewski. Zmarli natomiast: Hipolit Gliwic, Dobiesław Damięcki. Włodzimierz Boruński, Tadeusz Chciuk-Celt, Jacek Kaczmarski oraz Andrzej Ajnenkiel.
1246 - Elbląg uzyskał prawa miejskie.
1520 – Wspierający Polskę gdańszczanie podjęli próbę zablokowania Cieśniny Piławskiej. Celem ich działań było odcięcie wojsk krzyżackich od posiłków z Rzeszy lub Danii. Operacja polegająca na zatopieniu w cieśninie obciążonych kamieniami statków się jednak nie powiodła. Część jednostek zatonęła przed planowanym miejscem zatopienia, a 7 dalszych zatopili Krzyżacy, używając dział ustawionych na Mierzei Wiślanej.
1525 - Na rynku w Krakowie książę Albrecht Hohenzollern złożył uroczysty hołd lenny polskiemu królowi Zygmuntowi I Staremu.
1580 - Kanclerz wielki koronny Jan Zamoyski wydał przywilej lokacyjny dla założonego przez siebie miasta – Zamościa.
1794 - Dywizja wielkopolska ppłka Jana Grochowskiego przyłączyła się do insurekcji kościuszkowskiej.
1826 - Urodził się Konstanty Borzęcki, uczestnik Powstania Wielkopolskiego 1848 roku, rewolucji węgierskiej 1848-49; od 1849 roku przebywał w Turcji, gdzie jako Mustafa Dżaleddin Pasza dosłużył się stopnia generała dywizji.
1831 - Powstanie Listopadowe: W bitwie pod Iganiami oddziały polskie pod dowództwem gen. Ignacego Prądzyńskiego pokonały wojska rosyjskie. Rosjanie stracili 3 tys. zabitych i rannych oraz 1,5 tys. jeńców.
1864 - W Warszawie władze carskie aresztowały Romualda Traugutta, dyktatora Powstania Styczniowego; 5 sierpnia 1864 r. został stracony na stokach Cytadeli Warszawskiej.
1865 - W Karsach koło Pacanowa urodził się Władysław Leopold Jaworski, prawnik, profesor UJ, publicysta, polityk konserwatywny; jeden z liderów Stronnictwa Prawicy Narodowej; poseł do galicyjskiego Sejmu Krajowego (1901-1914) i austriackiej Rady Państwa (1911-1918); w latach 1914-1916 prezes Naczelnego Komitetu Narodowego.
1880 - W Kukizowie pod Lwowem urodził się Jan Dąbski, polityk, działacz ruchu ludowego, członek Naczelnego Komitetu Narodowego, żołnierz Legionów Polskich, poseł na Sejm II RP, przewodniczący polskiej delegacji na polsko-sowieckie rozmowy pokojowe w 1920 roku.
1899 - W Bronowicach pod Puławami urodziła się Ewa Szelburg-Zarembina, poetka, pisarka, pedagog, pierwszy Kanclerz Kapituły Orderu Uśmiechu, autorka licznych książek dla dzieci i młodzieży.
1908 - W Zawierciu urodził się Wiktor Weintraub, historyk literatury, dyplomata, pedagog, profesor Uniwersytetu Harvarda; od 1939 roku na emigracji, współpracownik paryskiej „Kultury” i londyńskich „Wiadomości”.
1909 - Kazimierz Prószyński uzyskał we Francji patent na aeroskop – pierwszą na świecie ręczną kamerę filmową, ze stabilizacją obrazu, napędzaną sprężonym powietrzem. Ze względu na swoje zalety jak: prostota obsługi, mobilność oraz niezależny system zaopatrzenia w energię, kamera ta przyczyniła się bezpośrednio do rozwoju wczesnych filmów dokumentalnych, przyrodniczych oraz reportaży.
1917 -Podporządkowano formacji legionowych niemieckim władzom wojskowym - powstanie Polskiej Siły Zbrojnej (Polnische Wehrmacht).
1920 - W Warszawie urodził się Maciej Słomczyński, poeta, prozaik, tłumacz literatury angielskiej i anglojęzycznej, scenarzysta; popularność przyniosły mu powieści kryminalne pisane pod pseudonimami Kazimierz Kwaśniewski („Śmierć i Kowalski”, „Zbrodniarz i panna”) i Joe Alex („Jesteś tylko diabłem”, „Cichym ścigałam go lotem”).
1922 - W Brześciu nad Bugiem urodził się Jerzy Lipman, operator filmowy, jeden z twórców polskiej szkoły filmowej; autor zdjęć do filmów „Pokolenie”, „Cień”, „Lotna”, „Zamach”, „Zezowate szczęście”, „Nóż w wodzie”, „Prawo i pięść”.
1928 - W Jaśle urodził się Jerzy „Duduś” Matuszkiewicz, saksofonista, klarnecista, kompozytor jazzowy; autor muzyki do seriali „Janosik”, „Stawka większa niż życie”, „Kolumbowie”, „Czterdziestolatek”, „Wojna domowa” i „Przygody psa Cywila”.
1930 - Premiera filmu „Gwiaździsta eskadra” Leonarda Buczkowskiego.
1935 - W Poznaniu urodził się Jerzy Milian, muzyk, kompozytor, wibrafonista, malarz.
1939 - Założono klub sportowy Stal Mielec.
1943 - Do Katynia wyjechała zaproszona przez władze niemieckie polska delegacja, w skład której weszli m.in. dr Edmund Seyfried (dyrektor Zarządu Głównego Rady Głównej Opiekuńczej) oraz pisarze Ferdynand Goetel i Jan Emil Skiwski.
1943 - Organizacja Specjalnych Akcji Bojowych Armii Krajowej dokonała zamachu bombowego na dworcu kolejowym Friedrichstrasse w Berlinie, w wyniku którego zginęło 14 osób, a 60 zostało rannych.
1943 – W warszawie na Pawiaku zmarł po zażyciu trucizny prof. Hipolit Gliwic, inżynier, ekonomista, minister przemysłu i handlu II RP, wicemarszałek Senatu RP (1928-1930).
1945 - Rząd RP na uchodźstwie mianował Stefana Korbońskiego Delegatem Rządu na Kraj.
1946 - Urodziła się Maja Wodecka, aktorka, wystąpiła m.in. w filmach „Dancing w kwaterze Hitlera”, „Człowiek z M-3”, „Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię”.
1947 - We Wrocławiu urodziła się Ewa Dałkowska, aktorka, przez wiele lat związana z warszawskim Teatrem Powszechnym, obecnie występuje w stołecznym Nowym Teatrze; zagrała m.in. w filmach „Sprawa Gorgonowej”, „Bez znieczulenia”, „Głosy”, „Kobieta z prowincji”, „Korczak”, „Cynga”, „Body/Ciało”, „Smoleńsk”; w stanie wojennym współzałożycielka Teatru Domowego, działającego poza oficjalnym obiegiem, artystka kabaretu „Pod Egidą”.
1947 - W Poznaniu urodziła się Halina Frąckowiak, piosenkarka, znana z przebojów „Serca gwiazd”, „Anna już tu nie mieszka”, „Papierowy księżyc”, „Mały elf”, „Tin Pan Alley”, „Idę dalej”, „Bądź gotowy dziś do drogi”, „Brzegi łagodne”.
1951 - W Warszawie zmarł Dobiesław Damięcki, aktor teatralny i filmowy, reżyser; w czasie II wojny światowej członek konspiracyjnej Rady Teatralnej; prezes ZASP (1945-48).
1952 - Przewodniczącym Stowarzyszenia PAX został Bolesław Piasecki.
1966 - W Radzyminie urodził się Artur Żmijewski, aktor, wystąpił m.in. w filmach „Lawa”, „Demony wojny wg Goi”, „Psy II. Ostatnia krew”, „Daleko od siebie”, „W pustyni i w puszczy”, „Ławeczka”, „Nigdy w życiu!”, „Katyń”, „Mała matura 1947”, „Mój rower”; popularność przyniosła mu m.in. rola Jakuba Burskiego w serialu „Na dobre i na złe” oraz tytułowa rola w serialu „Ojciec Mateusz”.
1972 – Gen. Stanisław Skalski, polski as myśliwski z okresu II wojny światowej, został na własną prośbę przeniesiony do rezerwy.
1974 - Sejm PRL przyjął ustawę o dowodach osobistych i ewidencji ludności.
1984 - W Warszawie zmarł Jakub Berman, członek KPP, działacz Związku Patriotów Polskich i Centralnego Biura Komunistów Polski; w latach 1948-1956 członek Biura Politycznego PZPR, nadzorujący m.in. stalinowski aparat bezpieczeństwa.
1986 - Sejm PRL uchwalił ustawę Prawo atomowe, regulujące zasady wykorzystania energii atomowej w Polsce.
1988 - W Warszawie zmarł Włodzimierz Boruński, aktor, reżyser, tłumacz, znany z kreacji w filmach „Zaduszki”, „Salto”, „Ziemia obiecana”, „Zazdrość i medycyna” oraz serialach „Lalka” i „Polskie drogi”.
1996 - Wystartował kanał telewizyjny Eurosport Polska.
1999 – W Łodzi została odsłonięta Ławeczka Tuwima.
2001 - W Monachium zmarł Tadeusz Chciuk-Celt, cichociemny, kurier rządu RP na uchodźstwie; po zakończeniu wojny redaktor i zastępca dyrektora Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa.
2004 - W Gdańsku zmarł Jacek Kaczmarski, poeta, pieśniarz, bard Solidarności; do jego najsłynniejszych utworów należą „Mury”, „Obława”, „Zbroja”, „Lekcja historii klasycznej”, „Czerwony autobus”, „Epitafium dla Wysockiego”, „Katyń”, „Jałta”, „Nasza klasa”, „Ostatnia mapa Polski”, „Przejście Polaków przez Morze Czerwone”, „Sen Katarzyny II”, „Somosierra”, „Źródło” i „Rejtan, czyli raport ambasadora”.
2010 - W katastrofie samolotu pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym prezydent RP Lech Kaczyński i jego małżonka Maria Kaczyńska, ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wysocy urzędnicy państwowi, dowódcy Sił Zbrojnych, parlamentarzyści, członkowie rodzin ofiar katyńskich; polska delegacja leciała na uroczystości 70. rocznicy zbrodni katyńskiej.
2010 - Obowiązki zmarłego tego dnia w katastrofie lotniczej prezydenta Lecha Kaczyńskiego przejął tymczasowo marszałek Sejmu Bronisław Komorowski, który ogłosił żałobę narodową.
2011 - We Wrocławiu zmarł Eugeniusz Get-Stankiewicz, grafik, rzeźbiarz.
2015 - W Warszawie zmarł Andrzej Ajnenkiel, historyk, profesor IH PAN, badacz historii najnowszej oraz dziejów parlamentaryzmu polskiego.
2018 – Na Placu Piłsudskiego w Warszawie odsłonięto Pomnik Ofiar Tragedii Smoleńskiej 2010 roku oraz wmurowano kamień węgielny pod pomnik prezydenta Lecha Kaczyńskiego.
Źródło: PAP
1714399302.jpg)
